مظلوم نمايي همانطور كه از نامش پيداست به اين معناست كه فرد خود را قرباني نشان مي‌دهد. افراد در اين حالت به دلايل شخصي كه خودشان آن را منطقي مي‌دانند اقدام به مظلوم ‌جلوه دادن خود مي‌كنند. اين رفتار بسته به شخصيت و روحيه هر كسي از او سر مي‌زند. بعضي هم اين رفتار را براي جلب توجه ديگران به سمت خود و يا نشان دادن مخالفت با نظرات و ديد‌گاه سايرين انجام مي‌دهند. فرد مظلوم‌نما هميشه سعي مي‌كند مشكلات خود را بزرگتر از مشكلات ساير افراد نشان دهد. روحيه اين افراد طوري است كه اگر مورد توجه ديگران واقع نشوند، احساس بدي به خود پيدا مي‌كنند و امكان ابتلا به بيماري‌هاي روحي و رواني در آنها جدي است.

منبع: مظلوم نمايي ـ علت و درمان رفتار مظلوم‌نمايي

مظلوم نمايي چيست و انسان مظلوم‌نما كيست

از نگاه روانشناسي، مظلوم نمايي مي‌تواند طيف وسيعي از رفتار‌هاي انسان را شامل شود. همانطور كه گفتيم انسان مظلوم‌نما سعي در قرباني جلوه دادن و مظلوم نشان دادن خود در نزد ديگران دارد. اين افراد همواره تصور مي‌كنند كه به خاطر وجود اين خصلت در وجوشان، ديگران مدام درحال سوءاستفاده از آن‌ها مي‌باشند.

انسان‌هاي مظلوم‌نما معتقدند كه در رخ دادن اتفاقات مختلف زندگي‌‌شان هيچ دخالتي ندارند و هميشه بدترين و تلخ‌ترين رخدادها برايشان پيش مي‌آيد. حتما شما هم با اين دسته از افراد برخورد و ارتباط داريد، و متوجه اين موضوع هستيد كه آن‌ها به هر روشي سعي دارند نظر و توجه همه را به خود جلب كنند. حتي اگر اين رفتارشان به نگران كردن و ترساندن ديگران منجر شود. دروغ گويي، بازي نقش و… برخي از رفتارهاي آنهاست. ولي به نظر شما ريشه اين رفتارها در كجاست؟ هرجا كه نشاني از مظلوم نمايي باشد، بايد به دنبال يافتن ريشه ظلم باشيد.

مظلوم نمايي شامل چه رفتارهاي است

به طور كلي مظلوم نمايي شامل طيف وسيعي از رفتارهاست. يعني اين افراد معمولا در زندگي‌شان بر اين عقيده‌اند كه مستحق رفتارهاي بهتري مي‌باشند ولي هميشه اين ديگران هستند كه به آنها بدي مي‌كنند و آن‌ها مدام در حال بازي نقش فرد قرباني هستند. همچنين بايد بگوييم كه اين افراد بر اين باورند مشكلاتي كه براي آن‌ها پيش مي‌آيد بسيار سخت‌تر و دشوارتر از مشكلات سايرين است. از سوي ديگر اين اشخاص معتقدند كه هيچ اختياري در مورد مشكلاتي كه در زندگي برايشان مي‌افتد ندارند و همه اتفاقات به صورت اجباري رخ مي‌دهد. اين افراد هميشه توقع دارند ديگران آنها را درك كنند و بفهمند كه آن‌ها واقعا در حال تحمل چه درد و رنج بزرگي هستند.

3 علت مهم مظلوم نمايي

در بروز اين رفتار در افراد دلايل زيادي مي‌تواند دخيل باشد. در بعضي موارد، محيط زندگي افراد طوري است كه رفتار و حس مظلوم نماييرا در آن‌ها تقويت مي‌نمايد. علاوه بر تاثير محيط اطراف، افرادي كه دائما اين رفتار تكراري را انجام مي‌دهند، مشكلات روحي و رواني را در خود تقويت مي‌كنند و به آن دامن مي‌زنند. اين امر نيز علت بروز مظلوم نمايي به وسيله آدم مظلوم‌نماست. در اين قسمت اصلي‌ترين دلايل مظلوم نمايي را توضيح مي‌دهيم.

عدم برخورداري از عزت نفس كافي

معمولا افرادي كه عزت نفس پايين دارند و از اين مشكل رنج مي‌برند، در ذهنشان تصوير درست و مثبتي از خود ندارند. انساني كه عزت نفس ندارد هميشه خود را كمتر از مردم ديگر مي‌بيند. شخص مظلوم‌نما، هميشه نگران است كه ديگران چه واكنشي نسبت به او نشان مي‌دهند. به همين علت هميشه به دنبال اين هستند كه ديگران او را تاييد كنند. اين افراد براي اينكه عزت نفس پايين خود را جبران كنند، به ميزان زيادي رفتار‌هاي مظلوم‌نمايانه‌ از خود نشان مي‌دهند تا زماني كه موفق به جلب توجه ديگران شوند. آدم‌هاي مظلوم‌نما هميشه با توجيه اشتباهاتشان در زندگي، سعي دارند عزت نفس پايين خود را بپوشانند.

حس فشار زياد از سوي ديگران نسبت به خود

هر جايي كه فرد فشار‌هاي اجتماعي زيادي حس كند، رفتار مظلوم‌نمايانه هم در او تشديد خواهد شد. ساده‌ترين مثال در اين زمينه اين است كه: در برخي از خانواده‌ها، والدين به فرزندان خود بيش از حد سختگيري مي‌كنند. وقتي هم متوجه شوند فرزندشان اشتباهي انجام داده است، تلاشي در پذيرش اين موضوع ندارند و براي تنبيه آنها روش‌هاي سختي بكار مي‌برند. فرزندان اين خانواده‌ها نيز به دنبال اين تنبيهات و سختگيري‌ها، به مظلوم نمايي پناه مي‌برند.

كنترل ساير افراد | مظلوم نمايي

علت ديگر مظلوم نمايي، كنترل افراد است. شخصيت بعضي از افراد به گونه‌اي است كه تمايل زيادي به كنترل اطرافيان به شكل نهادينه دارند. در اين بين عده‌اي اين كار را به طور پنهاني انجام مي‌دهند. ولي به چه طريق؟ آدم مظلوم‌نما طرف مقابلش را با انجام رفتار‌هاي مظلوم‌نمايانه كنترل مي‌كند. اين افراد با قرباني نشان دادن خود و مقصر دانستن فرد مقابل، طرف را به دام مي‌اندازد. به اين طريق فرد مقابل هم تحت تاثير قرار مي‌گيرد و آدم مظلوم‌نما به راحتي اينگونه ديگران را كنترل مي‌كند.

درمان مظلوم نمايي

افراد مظلوم‌نما در كل به دو دسته تقسيم مي‌گردند. دسته اول كساني هستند كه به نقش مظلوم نمايي خود عادت دارند و نمي‌خواهند از اين نقش خارج شوند. اين دسته هميشه با مشكلات زيادي برخورد مي‌كنند و چون عادت به مظلوم نمايي دارند، نمي‌توانند اين رفتار را ترك كنند. در نتيجه همواره اطرافيانشان را مقصر و عامل مشكلاتشان مي‌دانند. دسته دوم نيز اشخاصي كه قصد دارند تا رفتارهاي مظلوم نمايي و قرباني جلوه دادن خود را كنار بگذارند و رفتاري نرمال اختيار كنند. در نتيجه درمان آنها راحتتر است.

روش درماني تئوري انتخاب

اين گروه از افراد حتي در جلسات مشاوره و روان‌درماني هم سعي دارند با انجام رفتارهاي مظلوم نمايي ، مشاور خود را تحت تاثير قرار دهند. كوشش آنها اين است كه مشاور قانع شود مشكل آن‌ها واقعيست و هيچ كاري از دست هيچ كسي براي درمان و رفع مشكل آنها بر نمي‌آيد. متخصصان در روش‌هاي درماني چون تئوري انتخاب يا همان واقعيت درماني، هميشه بر روي مسئوليت‌پذيري افراد كار مي‌كنند. طبق اين نظريه، افراد مظلوم‌نما هنگامي مي‌توانند از نقش مظلوم نمايي خارج شوند كه واقعا بپذيرند رفتار و كاري كه دارند انجام مي‌دهند يك مشكل است و نبايد آن را ادامه دهند. همچنين آنها بايد مسئوليت كارهايي كه انجام مي‌دهند را قبول كنند تا همچون ساير افراد رفتاري نرمال از خود بروز دهند. براي اين كار، فرد درمانگر به شخص كمك مي‌نمايد تا مسئوليت‌پذيري را ياد بگيرد و از انجام رفتارهاي مظلوم‌نمايي دست بردارد.

نكته مهم در درمان مظلوم نمايي

يادتان باشد رفتارهايي كه نشان مي‌دهند فرد هميشه يك شخص قرباني است، باعث مي‌شود تا فرد در روابط بين فردي دچار مشكل گردد و در رابطه با ديگران پيوسته به مشكل برمي‌خورد. نكته بسيار مهم در خصوص درمان مظلوم نمايي اين است كه اگر روانشناس در روند درمان، متوجه شد كه شخص مظلوم‌نما اختلالاتي چون علائم افسردگي و كمبود اعتماد به نفس نيز دارد، ابتدا بايد روي اين مشكلات كار كند تا بتوان رفتارهاي مخرب ديگر را هم درمان كرد. زيرا در علم روانشناسي، اختلالات شخصيت و رواني مي‌توانند بر روي تمام شخصيت انسان تاثير بگذارند. از اين رو اگر شما گرفتار يك اختلال هستيد، شايد علت آن وجود يك مشكل ديگريست كه ابتدا بايد آن مشكل شناسايي درمان شود تا ساير مشكلات هم به صورت مرحله به مرحله درمان گردند.

نتيجه‌گيري درباره مظلوم نمايي

مظلوم نمايي خصلتيست در وجود بعضي از افراد كه متاسفانه در شخصيت آن‌ها نهادينه است و اكثرا قادر به تغيير اين حالت نيستند. گفتيم كه در اين رفتار، فرد خودش را هميشه به عنوان يك فرد قرباني نشان مي‌دهد تا بتواند نظر ديگران را به خودش جلب كند. همچنين براي اعلام مخالفت با نظرات ديگران يا كنترل آنها هم دست به اين رفتاري مي‌زنند. آنها معمولا عزت نفس پاييني دارند و همين امر موجب مظلوم نمايي شان مي‌شود. براي درمان مظلوم نمايي، در مرحله اول بايد ريشه اين رفتار را پيدا كرد و سپس اقدام به درمان نمود. به طور كلي افراد مظلوم‌نما دو دسته‌اند. دسته اول خودشان هم از اين شرايط ناراضي‌اند و سعي در تغيير دارند. دسته دوم كساني كه از اين شرايط راضي و هميشه سعي دارند اين رفتار را در خود قويتر كنند. درمان دسته اول به دليل همكاري خود آنها راحتتر از دسته دوم است.

براي دريافت مشاوره در زمينه تعديل در رك گويي مي‌توانيد در هر زمان از روز براي مشاوره تلفني روانشناسي با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو از طريق شماره 02191002360 تماس بگيريد.

براي عضويت در اينستاگرام (ذهن نو) كليك كنيد

آخرين تحقيقات علمي روانشناسي

ورود به صفحه

سوالي داريد؟ با ما تماس بگيريد

تماس با برترين مشاوران از طريق تلفن ثابت در سراسر كشور از 8 صبح الي 12 شب حتي ايام تعطيل

سراسر كشور :9099070354

جهت مشاوره تلفني با موبايل و رزرو وقت حضوري

شماره تماس با موبايل : 02191002360

منبع: مظلوم نمايي ـ علت و درمان رفتار مظلوم‌نمايي